Türkiye de kentlerimizin adları
İbrahim Çenet
TÜRKİYE HARİTASINDA KENTLERİMİZİN ADLARINI OKUYABİLİYORMUYUZ ?
Türk dilinin dünyada ki yeri konulu çalışmamıza devam edelim.
Kentler insanlar için toplu yaşanılan yerler olarak önemlidir ve bunların başında da bu kentlerin taşıdığı isimler gelir. Bu isimler kim bilir ne zaman konmuştur. Bunları tam kestirmek biraz zor ancak bu isimlerin ne anlama geldikleri yani etimolojik anlamları bizlere ip uçları verir.
Örnek şu an benim kendi bölgemde ki Osmaniye, Kadirli, Haruniye gibi isimler’ in birer mesajı vardır. Harun Reşit bir Abbasi kralıdır ( Halife diyorlar ) 1300 yıl önceleri buralara Araplar gelip bir süre kalmışlardır.. Kayseri ilimizin adı da 2000 yıl kadar önce buralara Roma kralı Sezar ( Kayzer ) ordusuyla gelip bir süre kalmış , isimde oradan alınmıştır.
Peki çok ama çok daha eski zamanlarda konmuş Anadolu kent isimleri de vardır. Bu isimleri yuvarlak olarak ta olsa ne zaman ve kimler koymuştur. Hangi halklardır bunlar ve hangi dilde ve de ne anlama geliyor bu kent isimleri. Bu soruya tam olarak yanıt veremesekte bu önemli Anadolu kentleri adları ne anlama geldiği hakkında bir şeyler söyleyebiliriz. Buradan hareketle burada hangi halklar ve ne kadar zaman önce yaşamıştır, ip uçları bulabiliriz. İşte biraz örnek :
İzmir ilimizin adı , Zimirna : –an , na –ülke, ev demek ,Kağan da ki an da ülkeyi koruyan.Kenan da korunan ülke. Not — Bu mantığı çoğaltabiliriz.
İzmir ilimizin anlamı için resmi kaynaklar ; bu kutsal alanın, Halkapınar kaynağı ve bu kaynağın oluşturduğu gölcük olduğu iddia edilmektedir. Smyrna / İzmir adının, Ana Tanrıça Kaynağı / Gölcüğü veya en azından Ana Tanrıça / Kutsal Ana anlamlarıyla ilgili olduğu düşünülmektedir. Sözcük büyük olasılıkla Hitit kökenlidir.
İzmir’in adı nereden gelmektedir?
Söylencelere göre İzmir’in adı; ‘Smyrna’ adlı bir Amazon kraliçesinden gelmektedir. Bugün İzmir olarak kullandığımız isim aslında Smyrna kelimesinden dönüşmüştür. Bazı kaynaklar Smyrna kelimesinin daha erken söyleniş biçimlerine ilişkin Samorna ve Smurna adlarını da vermektedirler.
Bayraklı´da yapılan kazılarda elde edilen buluntular, İzmir´in kuruluşunun İ.Ö. 3000 yıllarına kadar indiğini açıklamakta; yapılan araştırmalar, İzmir´in bir Aiol kenti olduğunu göstermektedir.
— Biz daha eski olabileceği kanaatindeyiz.
—– Demek kutsal ana tanrıça.
Simirna –Zimirna —- Zi — m – ir – na =
Zi – canlı
M(u) – gökden gelen kutsal ana tanrıça
İr _ ur, er, ir = ( Gökten gelen) kutsallık
Na = Ev, kent, ülke
Zimirna = Gökten gelen, kutsal tanrıça ülkesi.
Xxx
ERZURUM
‘Türk hâkimiyetinin ilk zamanlarında, Meyyafarikin ile Siirt arasındaki Erzen’den ayırmak amacıyla, bu ismin sonuna Anadolu’ya ait olduğunu belirten “Rum” kelimesi ilave edilmiş ve “Erzenü’r-Rum” ismi ortaya çıkmıştır. Bu isim “Arzanu’r-Rum” ve “Arzırum” gibi değişikliklerden sonra “Erzurum” şeklini almıştır.’
Erzurum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, böyle diyor.
Arzırum — Ar- Er — yiğit
Zı – canlı
Rum — kursal tanrıça.
Kutsal, yiğit , canlı tanrıça.
Erzen = Kutsal canlı.
Erzin ilçemizde aynı anlamdadır.
Xxx
Erzincan
Kutsal canlı kişi.
Xxx
ANKARA
An : Ülke , ev.
Ka : Koruyan
Ra : Güneş demek.
Güneşin koruduğu ülke.
XXX
ANTALYA
An : ülke
Al : kızıl
Kızıl sözleşme
XXX
ADANA = Ada – na = Babaevi.
Bizce bu isimler en az üç bin, beş hatta on bin yıl önceden gelen isimlerdir. Bunlar yaşayan belgelerdir, kimliktir.
Not : Bu kentlerimizin adlarının anlamını açıklarken. Verilen anlamlar hakkında sormak isteyen olursa , bildiklerimizi açıklarız. Aşağıda ki yorum bölümüne yazarsınız.
brahim Çenet kimdir: Çardak köyü / Osmaniye de 1949 yılında doğdu. İstanbul Üniversitesinde hukuk, Paris Sorbon üniversitesinde edebiyat ve dil okudu. Politikacı , yazar . Uzun yıllar cezaevlerinde tutuldu.
Anadolu Halk Bilim Kültür Akademisi kurucularından. 2000 yılından beri devam eden Özgür film festivali ve ‘Özgür İnsan Ödülü ‘ kurucu ve yöneticilerinden. Ayrıca Yaşar Kemal anısına etkili ve anlamlı edebiyat etkinliği organize edenlerden. Belgesel filmler yapımcısı.
Yerelden Evrensele adlı ; bilim , halk bilim, tarih , arkeoloji, sosyal ve toplumsal coğrafya dergisi kurucu üyelerinden.
Evli üç çocuğu ve iki torunu vardır.