Yazarlar-Konular

Türkiye de  kentlerimizin adları

İbrahim Çenet

TÜRKİYE  HARİTASINDA  KENTLERİMİZİN ADLARINI OKUYABİLİYORMUYUZ ?

Türk dilinin dünyada ki yeri  konulu çalışmamıza  devam edelim.

Kentler insanlar için toplu yaşanılan yerler olarak önemlidir ve  bunların başında da  bu kentlerin  taşıdığı isimler gelir.   Bu isimler  kim bilir  ne zaman konmuştur. Bunları tam kestirmek biraz zor ancak bu isimlerin ne anlama geldikleri yani etimolojik anlamları bizlere  ip uçları verir.

Örnek şu an benim kendi  bölgemde ki Osmaniye, Kadirli, Haruniye  gibi isimler’ in birer mesajı vardır. Harun Reşit bir Abbasi  kralıdır ( Halife diyorlar )  1300 yıl önceleri buralara  Araplar  gelip bir süre kalmışlardır.. Kayseri ilimizin adı da 2000 yıl kadar önce buralara  Roma kralı Sezar ( Kayzer ) ordusuyla gelip  bir süre kalmış , isimde oradan alınmıştır.

Peki çok ama çok daha eski zamanlarda konmuş Anadolu kent  isimleri de vardır. Bu isimleri  yuvarlak olarak ta olsa ne zaman ve kimler koymuştur. Hangi halklardır bunlar ve hangi dilde ve de ne anlama geliyor bu kent isimleri. Bu soruya tam olarak yanıt veremesekte bu önemli Anadolu kentleri adları  ne anlama geldiği hakkında bir şeyler söyleyebiliriz. Buradan hareketle burada hangi halklar ve ne kadar zaman önce yaşamıştır, ip uçları bulabiliriz. İşte  biraz örnek :

İzmir ilimizin adı , Zimirna :  –an , na  –ülke, ev demek ,Kağan da ki an da ülkeyi koruyan.Kenan  da korunan ülke. Not — Bu mantığı çoğaltabiliriz.

İzmir ilimizin anlamı için resmi kaynaklar ; bu kutsal alanın, Halkapınar kaynağı ve bu kaynağın oluşturduğu gölcük olduğu iddia edilmektedir. Smyrna / İzmir adının, Ana Tanrıça Kaynağı / Gölcüğü veya en azından Ana Tanrıça / Kutsal Ana anlamlarıyla ilgili olduğu düşünülmektedir. Sözcük büyük olasılıkla Hitit kökenlidir.

İzmir’in adı nereden gelmektedir?

Söylencelere göre İzmir’in adı; ‘Smyrna’ adlı bir Amazon kraliçesinden gelmektedir. Bugün İzmir olarak kullandığımız isim aslında Smyrna kelimesinden dönüşmüştür. Bazı kaynaklar Smyrna kelimesinin daha erken söyleniş biçimlerine ilişkin Samorna ve Smurna adlarını da vermektedirler.

Bayraklı´da yapılan kazılarda elde edilen buluntular, İzmir´in kuruluşunun İ.Ö. 3000 yıllarına kadar indiğini açıklamakta; yapılan araştırmalar, İzmir´in bir Aiol kenti olduğunu göstermektedir.

 — Biz daha eski  olabileceği kanaatindeyiz.

—–  Demek  kutsal ana tanrıça.

Simirna –Zimirna —-   Zi — m – ir – na =

Zi – canlı

M(u) –  gökden gelen kutsal ana tanrıça

İr _  ur, er, ir  = ( Gökten gelen) kutsallık

Na = Ev, kent, ülke

Zimirna = Gökten gelen, kutsal tanrıça ülkesi.

Xxx

ERZURUM

‘Türk hâkimiyetinin ilk zamanlarında, Meyyafarikin ile Siirt arasındaki Erzen’den ayırmak amacıyla, bu ismin sonuna Anadolu’ya ait olduğunu belirten “Rum” kelimesi ilave edilmiş ve “Erzenü’r-Rum” ismi ortaya çıkmıştır. Bu isim “Arzanu’r-Rum” ve “Arzırum” gibi değişikliklerden sonra “Erzurum” şeklini almıştır.’

Erzurum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, böyle diyor.

Arzırum — Ar- Er — yiğit

Zı – canlı

Rum  — kursal tanrıça.

Kutsal, yiğit , canlı  tanrıça.

Erzen  = Kutsal canlı.

Erzin ilçemizde aynı anlamdadır.

Xxx

Erzincan

Kutsal canlı  kişi.

Xxx

ANKARA

An : Ülke , ev.

Ka : Koruyan

Ra : Güneş demek.

Güneşin koruduğu ülke.

XXX

ANTALYA

An : ülke

Al : kızıl

Kızıl  sözleşme

XXX

ADANA  = Ada – na = Babaevi.

 Bizce  bu isimler en az  üç bin, beş hatta on bin yıl önceden gelen isimlerdir. Bunlar yaşayan belgelerdir, kimliktir.

Not : Bu kentlerimizin  adlarının anlamını açıklarken. Verilen anlamlar hakkında  sormak isteyen olursa  , bildiklerimizi açıklarız. Aşağıda ki yorum bölümüne yazarsınız.

brahim Çenet kimdir: Çardak köyü / Osmaniye de 1949 yılında doğdu. İstanbul Üniversitesinde hukuk, Paris Sorbon üniversitesinde edebiyat ve dil okudu. Politikacı , yazar . Uzun yıllar cezaevlerinde tutuldu.
Anadolu Halk Bilim Kültür Akademisi kurucularından. 2000 yılından beri devam eden Özgür film festivali ve ‘Özgür İnsan Ödülü ‘ kurucu ve yöneticilerinden. Ayrıca Yaşar Kemal anısına etkili ve anlamlı edebiyat etkinliği organize edenlerden. Belgesel filmler yapımcısı.
Yerelden Evrensele adlı ; bilim , halk bilim, tarih , arkeoloji, sosyal ve toplumsal coğrafya dergisi kurucu üyelerinden.
Evli üç çocuğu ve iki torunu vardır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir