Şamanizmden kalan adetler
İbrahim Çenet
İnsanlar sanırız iki milyon yıl öncede bugün ki gibi zekiydi. Ancak o zamanlar bilgi birikimi, iletişim ve alet yapımı şimdi ki kadar değildi. Sonra toplumsal yaşam gelişmesi, üretim , toplumsal üretim gelişince hatta görsel ve de yazılı iletişimde artınca insanlar geçmiş toplumlardan etkilendi. Bunlar kimi zaman töre, yasa, vb olarak oluştu.
İşte Şamanizm ( Kam anlayışı ) da toplumların uzun zamandan beri belleğinde olduğu için günümüzün geleneklerinde yaşayacak elbette. Bu anlamda işte size Şamanizmden gelen bazı uygulama ve anlayışlar. :
1 –Su dökerek uğurlamak
2 — Kurşun dökmek
3 –Lohusa kadınların başlarına kırmızı kurdela bağlamak
4 – Su içerken elin başta tutulması.
5 — Tahtaya vurmak
6 — Nazar boncuğu
7 — Ölünün ardından 7. 40. 52 . günde kendine göre dua okunup yemek verilmesi
8 — Türbelere ve ağaçlara çaput bağlamak
9 — Kapı eşiğinde durmanın uğursuzluk getirdiğine inanmak
10 — Ölen kişinin arkasından helva ya da yemek dağıtmak
11 — Bebeğin göbek bağını uygun bir yere gömmek
12 — Kimi aileler güneş doğarken ev halkının uyanık olmasını ister. — Türkün üstüne gün değmez der.
13 — Bazı yaşlılar koyu müslüman olmasına karşılık sabah güneşin ilk değdiği yeri, ( evin köşe taşını, ev önünde ki kazık ‘ın üst tarafını öper, elini kaldırır saygıda bulunur.
14 — Ayın ilk göründüğü gün ( hilal hali )de evin avlusuna aile fertleri toplanır ve mini bir tören yaparlar.
15 — Şamanlarda küçüklü – büyüklü av törenleri yaptıkları gibi, şimdide ürün şenlikleri, bereket festivalleri yapıyorlar.
16 — ….
—- Yaşayan müslümanlık…..İlla Arap töresimi olacak, eski Türklerin Şaman anlayışından da pek çok töre gelmiştir. —Tabi töreler hepten de kötü değildir. Örneğin temizlik kavramı…. gibi. Temizlik dedik te bu anlayış Sümerler ( Kengerler ) den gelmiştik. Abdest olayı da bu Sümer – Kenger anlayışından geliyor.
İbrahim Çenet kimdir: Çardak köyü / Osmaniye de 1949 yılında doğdu. İstanbul Üniversitesinde hukuk, Paris Sorbon üniversitesinde edebiyat ve dil okudu. Politikacı , yazar . Uzun yıllar cezaevlerinde tutuldu.
Anadolu Halk Bilim Kültür Akademisi kurucularından. 2000 yılından beri devam eden Özgür film festivali ve ‘Özgür İnsan Ödülü ‘ kurucu ve yöneticilerinden. Ayrıca Yaºar Kemal anısına etkili ve anlamlı edebiyat etkinliği organize edenlerden. Belgesel filmler yapımcısı.
Yerelden Evrensele adlı ; bilim , halk bilim, tarih , arkeoloji, sosyal ve toplumsal coğrafya dergisi kurucu üyelerinden.
Evli üç çocuğu ve iki torunu vardır.