TAHTACI FEDERASYONU MUT’ TA KONUK OLDU
CELAL NECATİ ÜÇYILDIZ
Fatma Eroğlu’nun 40 yemeğinde eşiti Musa Eroğlu’ nun yanında Tahtacı Federasyonu yönetimi yer aldılar. Edremit, İzmir, Aydın dan Tahtacılar bir otobüse binip yola çıktılar. Önce bir yıl önce Hak’ ka yürüyen Yanyatır Ocağı Dedesi Taki Özcan ‘ı mezarı başında ziyaret edip andılar.
Beraberlerinde gelen Yanyatır Ocağı Dedesi Ali Ekber Ateş Dede , Taki Dede’nin amca oğlu Gürbüz Özcan Dede’nin hayırlısını vererek onu Dedeler arasına kattılar.
Köprübaşı/ Goca obaya gelince Cem evi ve içinde yer alan Hüseyin Cılız Tahtacı Müzesini gezdiler.
Cumartesi akşamı önceden planlandığı üzere Tahtacı Federasyonu Genel Yönetim Kurulu toplantısı Mut Belediye Meclis salonunda halka açık olarak yapıldı.
Genel Başkan Yolcu Bilginç, Genel Yönetim Kurulu üyeleri söz alarak faaliyetlerini ve yapacaklarını anlattılar.
Önümüzdeki dönem içinde Yanyatır ocağı dedeleri ile Mut belediyesinin ev sahipliğinde inanç kurulu toplantısının Mut’ta yapılması kararlaştırıldı.
Genel Başkan Yardımcısı Murat Pınar, Tahtacıları ekonomik alanda ileri safhalara götürecek TAHTACI markasını anlattı. 2 dekar alan da bir ailenin nasıl varsıl yaşacağını örneklerle belirtti. Başta Japonya olmak üzere bazı ülkelerin kontrollü ekim destek projelerinden yararlanılacağını, bu anlamda üretilecek ürünlerin Pazar sorunu olmayacağını vurguladı.
Başta bulunan MUT belediye başkanı Volkan Şeker olmak üzere tüm katılanlar ilgi ile dinlediler. Yapılacak çalışmaların gerek Mut genelinde ve gerekse diğer yerlerde üretime büyük destek vereceği düşünüldüğünde proje çok anlamlı görünüyordu. Yaklaşık 260 tahtacı köyünde uygulama alanı olacak. Her köyde iki kadın, bir erkek, temsilci örgütlenme modeli içinde yer alacak.
Mut belediye başkanı Volkan Şeker :
Böyle bir organizasyona ev sahipliği yapmanın mutluğu içinde her zaman Tahtacı federasyonu ile etkinliklerde birlikte olmaya hazır olduklarını . her zaman Tahtacılar, dostlar ile etkinlik yaptıklarını, bu konuda projesi hazırlanmakta olan Cem evinin 21 Mart’ta temelinin atılacağını, birlikte temel atmak üzere tüm Tahtacı dostları burada görmekten gururu duyacağını “ belirtti.
Pazar günü sabah gelen konuklar Taşhan’ı gezdiler. Burasının kadınların üretim kooperatifi olarak kullandığını duyunca çok mutlu oldular. Gidecekleri yerlere götürmek üzere hediyelik eşya aldılar.
Konuklar daha sonra Meydan mahallesinde yer alan Tahtacı Mucit Celal Eşim ‘e ait Eşim Tarım fabrikasına gittiler. Orada 20 yıl önce üretilen pat pat motor, o günden bu yana gelişen üretim araçları ve son olarak ağaç dalları, yapraklarını öğüten tarım aletini görünce :“ ev tipi küçük makinalar üretmesini önerdiler.
” Ege de ağaç dalları, yaprakları yangın olmasın diye tüm toplanıp yakılma yerine böylesi bir makine ile geri dönüşüm malzemesi olarak ekonomiye katkı sunması heyecan veriyor “. dediler.
Yaz Alan Mezarlığında 40 gün önce Hakka yürüyen Fatma Eroğlu’nun mezarı başında ziyaret ettiler. Hemen yanında yer alan Doğu Akdeniz Tahtacılar Derneği Genel Başkanı Mehmet Baki’nin evi bahçesinde hem inceleme yaptılar, hem çaylarını içtiler.
Öğleyin Yaz Alanı Cemevi önünde verilen 40 yemeğine katıldılar. Yemeğin hayırlı duasını Ali Ekber Ateş Dede verdi. 2006 yılında başlayan tahtacı örgütlenmesinde yanlarında olan Musa Eroğlu’nu yalnız bırakmadılar. Dostca sohbet ettiler.
Dönüşte Celal Eşim in rehberliğinde Alahan Manastırını da gezdiler. Bir zamanlar Halil İbrahim klipinin çekildiği mekanlarda anı fotoğrafları çektirdiler.
Onları yolcu ettikten sonra eşim ile biz de Taşhan’a gittik. Kadınların el emekleri orada Pazar bulmuş. Yörük evi, yörük kültürüne özgün sıkma, börek, ayran ve çay.. Tahtacı Kızı Perihan Baki ve eşinin yaptığı tahta oyuncaklar, çocuklar için tahtacı giysili bebekler Mut’a uğrayan herkesin yanında götürebileceği, anı olarak saklayabileceği çok çeşitli oyuncaklar vardı.
Selçuklu döneminde yapıldığı sanılan Taşhan asırlardır hizmet vermiş. Yoldan geçen kervanlara ev sahipliği yapmış. Evliya Çelebi bir gece Sartavul Hanında, iki gece burada yatmış. O dönem de 200 ocaklı bir han olduğunu belirtmiştir. (*)
Burayı Ahmet Aslan Bey torunlarından eski Mut Belediye Başkanı Selahattin Aslan, Mersin Büyük Şehir belediyesi ile işbirliği yaparak Taşhan’ı kadın üretim pazarı haline getirmişler. Tarihi doku içinde üretici kadınlar her gün burada ürettikleri el sanatları ürünlerini satıyorlar.
Meydan da zaman, zaman sanatçılar, korolar konser vermeye başlamışlar bile.
Bir nefes korunsa da, dileğimiz, bir proje yapılarak elden geçirilirse, daha nice asırlara kalacak bir tarihi doku TAŞHAN adı yaşamaya devam eder.
Kaynaklar:
(*) 1. Evliya Çelebi İçel seyahati güncellemesi çalışması – Semihi Vural Mersin .
2. Taşhan yapım tarihi 1430 yeniden yapılma tarihi olarak ta 1723 olarak görülmekte.
3 -(Anamurdan Tarsus’a Mersin Selçuklu ve Karamanoğlu Dönemi Eserleri. )
Celal Necati Üçyıldız kimdir : Emekli fabrika işçisidir. Tük Tahtacı Alevi federasyonunun kurucularından ve yöneticilerindendir. Halk Bilim araştırıcısıdır. Halk bilim alanıda bir çok kitabın yazarıdır.
Celal Necati ÜÇYILDIZ
Halk Bilimi Araştırmacısı
(Araştırmacı- Yazar )
05426340492
SİLİFKE- MERSİN
Daha yenilerde Toroslarda Tahtacı, Türk Aleviler, olgunlar meçlisi güncel bir konuda karar anındalar.
Mut ‘ta ki halk kooperatifinde Perihan Baki ürünler.
Toroslarda / Mut ‘ta 14. yy.da yapılan ve hala günümüzde kullanılan kervansaray, daimi pazar, üretim ve sergi alanı.